AVUKAT VE BAROLARIN 01.03.2021 TARİHLİ KDV TEVKİFATI KARŞISINDAKİ DURUMU

3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun “Vergi Sorumlusu” başlıklı 9. Maddesinde, “Maliye Bakanlığı, vergi alacağının emniyet altına alınması amacıyla, vergiye tabi işlemlere taraf olanları verginin ödenmesinden sorumlu tutabilir…. Maliye Bakanlığı … kapsamı ile uygulamaya ilişkin usul ve esasları belirlemeye yetkilidir.” hükmüne yer verilmiştir.

Bu çerçevede, Maliye Bakanlığınca düzenlen Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliğinde, hangi mal teslim ve hizmet ifalarında KDV tevkifatı yapılacağı belirlenmiştir.

KDV tevkifatı uygulaması, teslim veya hizmet bedeli üzerinden hesaplanan verginin, teslim veya hizmeti yapanlar tarafından değil, bu işlemlere muhatap olanlar tarafından kısmen veya tamamen, vergi sorumlusu sıfatıyla, beyan edilip ödenmesidir.

“Tam tevkifat”, işlem bedeli üzerinden hesaplanan verginin tamamının işleme muhatap olan alıcılar tarafından beyan edilip ödenmesi; “kısmi tevkifat” ise, hesaplanan verginin Maliye Bakanlığınca belirlenen kısmının, işleme muhatap olan alıcılar tarafından, diğer kısmının ise işlemi (teslim veya hizmeti) yapan tarafından beyan edilip ödenmesidir.

Konunun bir meslek kuruluşu olan Barolar ve avukatlar açısından ayrı ayrı irdelenmesi gerekir.

BAROLAR AÇISINDAN KDV TEVKİFATI

Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliğinde hangi mal teslim ve hizmetlerinde, hangi alıcıların kısmi tevkifat yapması konusunda ayrıntılı düzenleme yapılmıştır. Zaman zaman bu düzenlemelere ilaveler ve değişiklikler yapılmaktadır. Nitekim en son, 16.02.2021 tarihli 35 Seri No’lu Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ ile tevkifat yapmakla yükümlü alıcılara ekleme yapılmış ve bir kısım hizmet ve mal alımları tevkifat konusuna dâhil edilmiştir.

Buna göre, (Tebliğin I/C-2.1.3.1/b bendinde)

5018 sayılı Kanuna ekli cetvellerde yer alan idare, kurum ve kuruluşlar, il özel idareleri ve bunların teşkil ettikleri birlikler, belediyelerin teşkil ettikleri birlikler ile köylere hizmet götürme birlikleri,

Tebliğde belirlenen bir kısım hizmet ve mal alımlarında kısmı tevkifat yapmak zorundadırlar.

En son yapılan değişiklikle, kısmi tevkifat uygulamasına konu olan tevkifat oranlarında değişiklikler yapılmıştır. Tevkifat oranlarında yapılan değişiklikleri de göz önüne alarak, kısmi tevkifata konu hizmetler ve bunlara ilişkin tevkifat oranlarını sıralayacak olursak:

şeklindedir.

Bu itibarla, Baroların yukarıda mal ve hizmet alımlarında belirlenen oranlarda kısmi tevkifat yapması mevzuat gereğidir.

AVUKATLAR AÇISINDAN KDV TEVKİFATI

Avukatların genel olarak iki türlü hizmetleri mevcuttur. Birincisi vekâlet ilişkisi çerçevesinde yürütmüş oldukları dava ve icra takibi gibi hizmetlerdir. Diğeri ise, herhangi bir vekâlet ilişkisine gerek olmadan vermiş oldukları danışmanlık hizmetleridir.

Avukatların hukuki ihtilaflarla ilgili olarak yargı mercileri nezdinde veya yargı kararlarının sonuçları ile ilgili olarak vekâlet akdi çerçevesinde (icra vb.) verdikleri hizmetler prensip olarak tevkifat kapsamına girmemektedir.

Avukatların verdikleri danışmanlık hizmetleri ise II. Bölümde sayılan yerlere yapılması halinde, tevkifata tabidir. Avukatlarla yapılan sözleşmede avukatlık ve danışmanlık hizmetleri birlikte yer alıyorsa, bu iki unsur ayrı ayrı ücretlendirilmediği takdirde, toplam sözleşme bedeli üzerinden tevkifat uygulanır.

Dolayısıyla herkese ve her kuruma verilen danışmanlık hizmetleri bu kapsamda olmayıp, Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliğinin I/C-2.1.3.1/b bölümünde sayılı kurumlara verilen danışmanlık hizmetlerinde KDV tevkifatı yapılacaktır. Bunlar, 5018 sayılı Kanuna ekli cetvellerde yer alan idare, kurum ve kuruluşlar, il özel idareleri ve bunların teşkil ettikleri birlikler, belediyelerin teşkil ettikleri birlikler ile köylere hizmet götürme birlikleri, döner sermayeli kuruluşlar, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları, (Barolar bu kapsamdadır), kanunla kurulan veya tüzel kişiliği haiz emekli ve yardım sandıkları, bankalar, sigorta ve reasürans şirketleri, vakıf üniversiteleri, mobil elektronik haberleşme işletmecileri, büyükşehir belediyelerinin su ve kanalizasyon idareleri, kamu iktisadi teşebbüsleri (Kamu İktisadi Kuruluşları, İktisadi Devlet Teşekkülleri), özelleştirme kapsamındaki kuruluşlar, Türkiye Varlık Fonu ile alt fonlara devredilen kuruluşlar, organize sanayi bölgeleri ile menkul kıymetler, vadeli işlemler borsaları dahil bütün borsalar, yarıdan fazla hissesi doğrudan yukarıda sayılan idare, kurum ve kuruluşlara ait olan (tek başına ya da birlikte) kurum, kuruluş ve işletmeler, payları borsa İstanbul (BİST)A.Ş.’ nde işlem gören şirketler, kalkınma ve yatırım ajanslarına danışmanlık hizmeti veren Avukatların düzenledikleri makbuz KDV’lerinin alıcılar tarafından 9/10 oranında tevkifat yapılacaktır ve bu tevkifat 2 nolu KDV beyannamesi ile beyan edilip, izleyen ayın 26. günü avukat adına ödenecektir.

Avukatlar ise, KDV’nin 1/10’unu izleyen ayın 26. günü beyan edip ödeyecektir.

Örnek; Bir vakıf üniversitesine danışmanlık hizmeti veren Avukat A, danışmanlık hizmeti karşılığı olarak aylık 10.000 TL’sı almaktadır. Buna göre, düzenlenmesi gereken aylık serbest meslek makbuzunda gösterilen KDV’nin (Toplam KDV %18= 1.800 TL) 9/10’u,

Vakıf Üniversitesi tarafından sorumlu sıfatıyla Avukat A adına beyan edilip, yatırılacaktır. Geri kalan 1/10 KDV ise Avukat A tarafından beyan edilip ödenecektir.

Dolayısıyla 1.800 TL KDV’nin 180 TL’sı Avukat A tarafından, 1.620 TL’sı ise danışmanlık hizmetini alan Vakıf Üniversitesi tarafından yatırılacaktır.

Önemle belirtilmesi gerekli bir diğer husus ise, düzenlenecek serbest meslek makbuzunda KDV tevkifatının gösterilmesidir.

ARABULUCULUK FAALİYETİNDEN DOLAYI DÜZENLENECEK FATURADA KDV TEVKİFATI UYGULANIP  UYGULANMAYACAĞI KONUSUNDA ÖZELGE

T.C.

GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI

Konya Vergi Dairesi Başkanlığı

Gelir Kanunları Grup Müdürlüğü

Sayı: 37009108-130[242841]-E.63884

Tarih: 12.08.2020

Konu: Arabuluculuk faaliyetinden dolayı düzenlenecek faturada Katma Değer Vergisi tevkifatı uygulanıp uygulanmayacağı.

İlgi: 09.08.2019 tarihli özelge talep formunuz.

İlgide kayıtlı özelge talep formunuzda, hukuki arabuluculuk faaliyeti ile iştigal ettiğinizi belirterek dava şartı olan arabuluculuk faaliyetinizden dolayı zorunlu arabuluculuk hizmeti olarak Konya Cumhuriyet Başsavcılığına düzenlenecek faturalarda katma değer vergisi (KDV) tevkifatı uygulanıp uygulanmayacağı hususunda Başkanlığımız görüşünün talep edildiği anlaşılmıştır.

3065 sayılı KDV Kanununun;

- 1/1 inci maddesinde, Türkiye'de yapılan ticari, sınai, zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çerçevesindeki teslim ve hizmetlerin KDV'ye tabi olduğu,

- 9 uncu maddesinde, mükellefin Türkiye içinde ikametgahının, iş yerinin, kanuni merkezi ve iş merkezinin bulunmaması hallerinde ve gerekli görülen diğer hallerde Hazine ve Maliye Bakanlığının, vergi alacağının emniyet altına alınması amacıyla, vergiye tabi işlemlere taraf olanları verginin ödenmesinden sorumlu tutabileceği

hüküm altına alınmıştır.

KDV Genel Uygulama Tebliğinin (I/C-2.1.3.1) bölümünde kısmi tevkifat uygulayacak alıcılar, (I/C-2.1.3.2) bölümünde kısmi tevkifat uygulanacak hizmetler, (I/C-2.1.3.3) bölümünde kısmi tevkifat uygulanacak teslimler belirtilmiştir.

Mezkur Tebliğin;

- "Yukarıda Belirlenenler Dışındaki Hizmetler" başlıklı (I/C-2.1.3.2.13.) bölümünde; "KDV mükellefleri tarafından, 5018 sayılı Kanuna ekli cetveller kapsamındaki idare, kurum ve kuruluşlara ifa edilen ve yukarıda belirtilmeyen diğer bütün hizmet ifalarında söz konusu idare, kurum ve kuruluşlar tarafından (5/10) oranında KDV tevkifatı uygulanır.",

- "Tevkifat Uygulamasında Sınır" başlıklı (I/C-2.1.3.4.1.) bölümünde, "…Kısmi tevkifat uygulaması kapsamına giren her bir işlemin KDV dahil bedeli 1.000 TL'yi aşmadığı takdirde, hesaplanan KDV tevkifata tabi tutulmaz. Sınırın aşılması halinde ise tutarın tamamı üzerinden tevkifat yapılır…"

açıklamaları yer almaktadır.

Buna göre; 6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu kapsamında verilen arabuluculuk hizmetine ilişkin bedelin KDV dahil 1.000 TL'yi aşması durumunda, 5018 sayılı Kanuna ekli cetveller kapsamındaki idare, kurum ve kuruluşlar tarafından, Tebliğin (I/C-2.1.3.2.13) bölümü uyarınca, hesaplanan KDV tutarı üzerinden (5/10) oranında tevkifat uygulanması gerekmektedir.

Bilgi edinilmesini rica ederim.

(*)     Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.

(**)   İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise bu özelge geçersizdir.

(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.